Het was begin jaren ’70 toen de grondlegger van de Vondelparkloop geïnspireerd werd deze, nu legendarische, loop te beginnen.
Bob Bakker, lid van de Amsterdamse Brandweer Sport Vereniging (ABSV), was geen geweldige hardloper maar hield wel van de sport. De ABSV kreeg beging jaren ’70 een uitnodiging van het brandweer korps uit Glasgow om daar deel te nemen aan een hardloopwedstrijd welke deel uitmaakte van het Internationale Brandweer Kampioenschap. Bob ging met een stuk of drie collega’s richting Glasgow om daar deel te nemen aan deze loop. Bij terugkomst was Bob enorm enthousiast over een dergelijk hardloopevenement en was ervan overtuigd dat er in Amsterdam ook behoefte was aan een hardloopevenement. Zijn enthousiasme was zo groot dat de ABSV zich ging inzetten voor dit evenement. Maar ja, waar organiseer je een dergelijk evenement? Het moest het Amsterdamse Vondelpark worden en het evenement kreeg al direct de naam Vondelparkloop. In 1974 was het zover en de eerste editie van de Vondelparkloop was een feit. Deze eerste editie op 26 januari 1975 bestond voornamelijk uit een trimloop waaraan kinderen en volwassenen deelnamen en natuurlijk veel brandweerlieden.
Begin jaren ’80 werd tijdens de Vondelparkloop voor het eerst het Internationaal Brandweer Kampioenschap gehouden. Dit kampioenschap hield niet in dat de Vondelparkloop deel uitmaakte van een groep lopen en dat daarmee een competitie werd georganiseerd zoals wij tegenwoordig Rondje Mokum kennen. Nee het Internationaal Brandweer Kampioenschap was meer een aparte categorie binnen de Vondelparkloop die alleen voor mensen van de brandweer was. Er werden korpsen uitgenodigd uit België, Duitsland, Engeland en Schotland en vaak kwamen er brandweerlieden vanuit al die landen naar het Vondelpark. Al deze mensen uit het buitenland werden zeer gastvrij ontvangen door de Amsterdamse brandweer, vaak konden ze bij Amsterdamse brandweerlieden in huis slapen en mee-eten.
Als er echt geen plek meer was dan kon er altijd wel een bedje in een kazerne gemaakt worden waar geslapen kon worden. Dit Internationale Brandweer Kampioenschap is een aantal jaren georganiseerd door de ABSV onder leiding van Bob. Dit onderdeel was ook lange tijd een erg belangrijk onderdeel van de Vondelparkloop en omdat dit zo belangrijk onderdeel was werd er ook alles aan gedaan om van dit onderdeel zo snel mogelijk een uitslag klaar te hebben. Echter er was in de jaren ’80 nog geen tijdregistratie met chips zoals we die nu kennen, alles werd met de hand gedaan. Er reden brandweerlieden op race fietsen met portofoons aan het stuur om de startnummers van de koplopers, onderweg, door te geven. Ook stond een brandweerman zo’n 300 meter van de finish met een portofoon deze riep in zijn porto welke startnummers er aan kwamen. Bij de finish stond een andere brandweerman met een kaartenbak waarin alle inschrijfkaarten stonden, snel werd het nummer gezocht en zo kon de omroeper de naam van de naderende hardlopers omroepen. Een derde brandweerman stond met pen en papier klaar bij de finish om de startnummers in volgorde van binnenkomst op te schrijven. Een prima systeem zou je zeggen, echter is het zeer lastig om te bepalen wie er als eerste over de streep komt als er vijf of meer lopers tegelijk op je af komen. Het ging dan ook wel eens mis, maar veel vaker liet de uitslag erg lang op zich wachten. Er waren wel computers en er was ook wel een speciaal programma om de uitslag te verwerken, maar het uitzoeken van de startnummers en de bijbehoren inschrijfkaarten en vervolgens alle gegevens in de computer tikken, vergde veel tijd. Daarnaast kostte het de computer veel tijd om de software te laden en crashte deze ook wel eens.
Zodoende was de top 30 pas tegen het einde van de middag bekend. Voor de Internationale Brandweer Kampioenschap was er altijd een prijsuitreiking meestal in een zaaltje ergens in de buurt van het Vondelpark of in het clubhuis van de ABSV. Deze prijsuitreiking werd vaak laat op de middag georganiseerd simpel weg, omdat het lang duurde voordat er een uitslag was. Vaak was om die tijd alleen nog maar de top 30 bekend, de rest van de uitslag kwam later in de week. Die prijsuitreikingen ( in het clubhuis van de ABSV) waren natuurlijk oergezellig. Een groot aantal uitgelaten brandweermannen na een sportieve dag met een drankje en aansluitend nog een etentje. Het clubhuis van de ABSV werd te klein, en van een representatieve prijs uitreiking kon geen sprake meer zijn. En dus werd de organisatie van de Vondelparkloop midden jaren tachtig weggehaald bij de ABSV en ging over naar de Amsterdamse Brandweer. Nog steeds onder leiding van diezelfde Bob Bakker.
Met het overgaan van de organisatie naar de Amsterdamse brandweer kwam ook het idee om een KNAU wedstrijd te gaan organiseren. Een KNAU wedstrijd is een officieel atletiek evenement en kan je alleen organiseren als je een vereniging bent die is aangesloten bij de Koninklijke Nederlandse Atletiek Unie.
Dat was de brandweer niet en dus moest hier een oplossing voor gezocht worden. Bob woonde altijd al in Amsterdam Noord en zodoende kende hij ook mensen van de atletiek verenging ATOS. Dus ATOS werd bij de organisatie van de Vondelparkloop betrokken om zorg te dragen voor de KNAU wedstrijd. Zodoende moest er ook een officiële meting gedaan worden van het parcours want je mocht geen KNAU wedstrijd organiseren als het parcours niet netjes was gemeten. Het parcours is vervolgens netjes uitgemeten met een meetwiel en nu bleek dat de Vondelparklooop al jaren zo’n 200 tot 300 meter tekort was en dus moest de start verlegd worden. De start kwam door deze verandering dichter bij de Zocherschool en het logische vervolg was om voortaan in de Zocherschool de inschrijving en kleedkamers te organiseren. Deze locatie is nog lang gebruikt zelfs na 2007 werd de Zocherschool nog gebruikt.
Van midden jaren tachtig tot midden jaren negentig was de categorie indeling redelijk vast. Je had de internationale brandweer kampioenschap, een kinderloop, een trimloop en een KNAU wedstrijdloop. Veelal starten iedereen tegelijk, één keer is geprobeerd het brandweer kampioenschap een eigen start te geven maar toen stonden er 40 man aan de start en dat was een beetje sneu. Pas midden jaren negentig is er een bedrijvenloop bij gekomen. Een vaste deelnemer vanaf de eerste keer dat er een bedrijvenloop wordt georganiseerd bij de Vondelparkloop is het GVB, waarschijnlijk heeft het GVB geen enkel editie overgeslagen en vallen ze ook vaak in de prijzen.
Het parcours van de Vondelparkloop is vanaf editie één onveranderd. Zo nu en dan krijgt de start een nieuwe plek maar het parcours maakt altijd een grote ronde over de brede paden van het Vondelpark. Echter is er één kleine verandering gekomen in hoe het parcours werd aangeduid. Er is één editie waarbij er zo’n hevige sneeuwval was dat niet meer was te onderscheiden waar de weg was en waar het voetpad. In deze tijd werd het parcours aangeduid als drie grote ronde in het Vondelpark. Echter kon je niet zien of je op de weg liep of over het voetpad en een grote ronde over het voetpad is korter dan over de brede paden. Er waren dus deelnemers die afsneden over de voetpaden, niet eens express maar achteraf werd hier wel protest tegen gemaakt het was tenslotte de bedoeling om drie grote ronde over de brede paden te maken niet over de voetpaden. Vanaf die editie lopen we drie grote ronde over de brede paden.
In 1996 tijdens de 22e Vondelparkloop neemt Bob Bakker afscheid, hij stopt met zich in te zetten voor de Vondelparkloop. De brandweer wil echter niet stoppen met de Vondelparkloop en binnen de kazernes wordt gezocht naar mensen die de Vondelparkloop kunnen organiseren. Vanaf 1997 organiseert Kees Heersping met een paar andere sport minnende brandweermannen de Vondelparkloop.
Dit zullen zij zo’n vijf jaar doen waarna de organisatie overgaat naar atletiekvereniging Phanos Amsterdam. Vanaf het moment dat de organisatie wordt gedaan door de Phanos wordt er geen Brandweer Kampioenschap meer georganiseerd. Al met al is er door de jaren heen weinig veranderd aan de Vondelparkloop, de start is af en toe verplaats, de sponsors zijn geregeld gewisseld maar we lopen nog altijd drie grote ronde over de brede paden van het Vondelpark.
De Vondelparkloop is een bijzonder evenement en onderdeel van de stad Amsterdam. Er zijn vele mooie verhalen te vertellen over de Vondelparkloop en je wordt van harte uitgenodigd jouw verhaal op te schrijven en ons te mailen op vondelparkloop@phanos.amsterdam. De verhalen kunnen dan gedeeld via www.vondelparkloop.nl zodat iedereen kan genieten van de rijke historie van deze loop.
Wat een korte zoektocht naar de geschiedenis van deze loop het meest opvalt, is dat er heel wat mensen zijn die lang heel trouw zijn gebleven aan de Vondelparkloop. Het is prachtig dat de Amsterdamse brandweer nog altijd deelneemt. Maar zo heeft ook Waternet jarenlang gezorgd dat er een heerlijk bekertje water voor de deelnemers klaar staat en zo ook de GVB dat al vanaf de eerste bedrijvenloop een vaste deelnemer is. Veel mensen hebben de Vondelparkloop diep in het hart gesloten en zo is deze prachtige loop met recht de gezelligste loop van ons allemaal.
Helaas hebben wij in 2021 tot en met 2023 door de Corona-maatregelen en de grote financiele risico’s van het organiseren van de Vondelparkloop geen loop kunnen organiseren. Daarom is Atletiekvereniging Phanos heel erg blij dat is samenwerking met Running Holland op 18 februari 2024 alweer de 49e editie van de Vondelparkloop georganiseerd kan worden.
